Marzenia senne
W cyklu snu wyróżniamy tzw. fazę REM – szybkich ruchów gałek ocznych, w której występują marzenia senne. W trakcie jednej nocy śnimy około cztery-pięć razy. Najlepiej zapamiętujemy sny, które pojawiają się nad ranem, najkrócej przed obudzeniem. Także przebudzenie się w trakcie snu sprzyja jego zapamiętaniu. Niektóre osoby twierdzą, że w ogóle nie śnią, jednak bardziej prawdopodobne jest to, że po prostu nie pamiętają swoich snów. Sny stanowią język naszej nieświadomości, posługujący się obrazami i symbolami. Często obraz snu jest dla nas niejasny i niezrozumiały, ponieważ sny nie informują nas o tym, o czym już wiemy, zawsze przynoszą nowe treści. Często wskazują na sposoby radzenia sobie i rozwiązania bieżących problemów. Tak zwane koszmary senne mogą być elementem zaburzeń stresowych pourazowych, w których osoba po raz kolejny doświadcza traumy i wówczas praca nad rekonstrukcją snu na jawie może przynieść dużą ulgę. Mogą także stanowić ważny i wstrząsający sygnał dla śniącego, że czas na wprowadzenie zmian w życiu, bo aktualne wzorce i sposoby funkcjonowania są destrukcyjne. Nawet w przypadku trudnych i przerażających snów najważniejsze jest zakończenie, bo ono niesie rozwiązanie. Niepomyślne są sny bez jasnego zakończenia.
Popularne są różne senniki, które dają uniwersalne rozumienie snu, bazujące często na symbolice archetypowej, sięgającej do nieświadomości zbiorowej. Korzystniejsze i bardziej prawdziwe jest jednak każdorazowe poszukiwanie sensu i znaczenia snu w odniesieniu do aktualnej i przeszłej indywidualnej sytuacji osoby śniącej. Oprócz nieświadomości zbiorowej mamy jeszcze bowiem nieświadomość indywidualną, która jest w dużej mierze nadawcą snu. Najlepszym interpretatorem swojego snu jest osoba śniąca. Terapeuta jest tu tylko pomocnikiem i przewodnikiem. W swojej pracy ze snami odwołują się do metod terapii Gestalt – praca ze snem w konwencji tu i teraz, rozumienie poszczególnych elementów i postaci ze snu jako części osobowości osoby śniącej. Wykorzystuję też model C. Hill obejmujący fazę eksploracji, interpretacji i fazę działania.
Pamięć i rozumienie znaczenia marzeń sennych sprzyja rozwojowi osobistemu. Wskazuje na dobry kontakt z samym sobą i dostęp do treści nieświadomych. Sny sygnalizują zarówno źródło problemu, jak i wskazują sposób jego rozwiązania.
Analiza treści snów pacjenta w trakcie psychoterapii pozwala zobaczyć proces zachodzących zmian.