Psychoterapia jest metodą leczenia, szczególnie pomaga osobom z zaburzeniami lękowymi, nastroju czy osobowości. Jak piszę w innym artykule, jest też ważna w leczeniu pacjentów z rozpoznaniem psychoz, np. schizofrenii. Większość pacjentów może osiągnąć dużą poprawę stanu zdrowia, choć oczywiście nie wszyscy pełne i trwałe wyleczenie. Psychoterapia w końcu to nie magia czy cudotwórstwo. Końcowe efekty zależą oczywiście od kompetencji i umiejętności terapeuty, ale w bardzo dużym stopniu też od pacjenta. Od jego motywacji do zmiany i pracy własnej, żeby tę zmianę uzyskać, a także stopnia nasilenia i utrwalenia zaburzeń. W psychoterapii po zdrowie wędruje przede wszystkim pacjent, a terapeuta jest jego przewodnikiem lub towarzyszem. Dobry przewodnik jest na wagę złota, podobnie jak lojalny towarzysz wędrówki, ale to i tak ja muszę tę drogę przejść. Bardzo ważna jest gotowość do współpracy, szczerości, zaufanie terapeucie, ale też własnej nieświadomości, jej podszeptom w postaci snów czy też niespodziewanie pojawiających się myśli czy obrazów. Otwartość na coś nowego, bo przecież jeśli ciągle będę robił tak samo, to nadal będę miał tak samo.
Psychoterapia przynosi też ulgę pacjentom z chorobami ciała – zarówno tymi „dziwnymi”, gdy objawy dotykają ciała, ale przyczyn w ciele znaleźć nie można, a po wstępnych diagnozach okazuje się, że są one efektem napadów paniki, maską depresji czy przeżytej w przeszłości traumy. Także w sytuacji, w której ciało rzeczywiście choruje, psychoterapia może być pomocna. Poważnej chorobie zazwyczaj towarzyszy duży stres, więc nabycie umiejętności radzenia sobie z nim, może znacząco poprawić jakość życia i stan zdrowia chorego. Wielu chorobom towarzyszy silny ból, którego znaczącą komponentą jest lęk. Praca z lękiem pomaga uśmierzyć ból. Chory potrzebuje też nadziei i dobrego kontaktu ze swoją wewnętrzną siłą, zasobami oraz sieci wsparcia. W budowaniu tego też może pomóc terapia.
Psychoterapia może podnieść jakość życia osób w kryzysie, po nagłej utracie kogoś/czegoś ważnego, załamaniu linii życia. Jednak nawet jeśli nie identyfikujemy się z żadną z powyższych kategorii pacjentów gabinetów psychoterapii, też możemy odnieść z niej korzyści w postaci lepszego kontaktu ze sobą, swoimi emocjami, potrzebami, ciałem. Psychoterapeuta wykorzystuje w pracy z pacjentem konkretne narzędzia, zależne w pewnym stopniu od nurtu, w którym pracuje, ale wszystkie dobre terapie mają wspólny mianownik – opierają się na relacji terapeutycznej, bezpiecznej więzi z drugim człowiekiem, która otwiera przestrzeń na to, żeby uważnie przyjrzeć się sobie, swoim demonom, ale też wspierającym aniołom. Poznać siebie, odkryć to, co dotąd było ukryte, stać się pełniejszą osobą, rozwinąć siebie, swój potencjał, swoje człowieczeństwo. W towarzystwie psychoterapeuty pacjent odbywa bardzo intymne spotkanie z samym sobą, którego każdy z nas potrzebuje, a na które w tym zabieganym życiu zazwyczaj nie mamy czasu. To luksus, takie 50 minut tylko dla siebie. To inwestycja w siebie. Szansa na bycie wysłuchanym, zrozumianym, na to, żeby druga osoba opatrzyła nasze stare zranienia.